महिला व बाल कल्याण विभाग
महाराष्ट्र शासनातर्फे सुरू लेक लाडकी योजना ही ०१ एप्रील २०२३ पासुन मुलीच्या जन्मानंतर तिच्या सक्षमीकरणासाठी योजना ३० ऑक्टोंबर २०२३ चे शासन निर्णयान्वये सुरू करण्यात आली आहे व सदर योजनेची अंमलबजावणी करणेसाठी योजनेचा लाभ खालीलप्रमाणे अटीची पुर्तता करणा-या कुटूंबाना दिले जाते.
लेक लाडकी योजना 2024: लेक लाडकी योजना 2024 अंतर्गत महाराष्ट्र राज्यातील मुलींना जन्मापासून ते मुलीच्या 18 वर्षे वयापर्यंत एकूण 1 लाख 1 हजार रुपयांची आर्थिक मदत दिली जाणार आहे. मुलींच्या शिक्षण, आरोग्य आणि सर्वांगीण विकासासाठी ही योजना सुरू करण्यात आली आहे.
योजनेची उद्दिष्टे:
- मुल जन्मास प्रोत्साहन देवून मुलांचा जन्मदर विकास
- मुलींच्या शिक्षणाला चालना देणे
- मुलींचा दर कमी करणे व बालविवाह रोखणे.
- कुपोषण कमी करणे.
- शाळाबाह्य मुलांचे प्रमाण (शुन्य) वर आणण्यासाठी प्रोत्साहन देणे
योजनेची पात्रता:
- लेक लाडकी योजना ही योजना पिवळ्या व केशरी शिधापत्रिकाधारक कुटुंबाचा दिनांक १ एप्रिल, २०२३ रोजी जन्माला येणा-या एक किंवा दोन मुलींना लागू आहेत. तसेच, एक मुलगा व एक मुलगी असल्यास तिला लागू करा.
- पहिल्या अपत्याच्या तिस-या हप्त्यासाठी व दुस-या अपत्याच्या-या हप्त्यासाठी अर्ज सादर करते/मापितने कुटुंबाची प्रमाणपत्र सादर करणे अनिवार्य आहे.
- तसेच, मोठ्या प्रसुतीच्या जुली अपत्ये जन्माला एका मुलास किंवा दोन्ही बालकांना या चा लाभ अनुज्ञेय अधिकारी. मात्र फक्त माता / पित्याने कुटुंब शस्त्रक्रिया करणे आवश्यक आहे.
- दिनांक १ एप्रिल, २०२ पूर्वी एक मुलगा / मुलगा आहे आणि नंतर जन्माला आलेली योजना बनवली आहे (जुनली मुलगी स्वतंत्र) ही अनुज्ञेय व्यक्ती आहे. मात्र माता / पित्याने कुटुंब शस्त्रक्रिया करणे आवश्यक आहे
- लाार्थार्थी कुटुंब महाराष्ट्राचे राज्य रहिवाशी आवश्यक आहे.
- बँक खाते खातेभत्ता आवश्यक आहे.
- कुटुंबाच्या वार्षिक उत्पन्नभा रु. १ लक्ष जास्त नसावे.
योजनेचा लाभ:
पिवळ्या व केशरी शिधापत्रिकाधारक कुटुंबात मुलीच्या जन्मानंतर ५ हजार रुपये, इयत्ता पहिलीत ६ हजार रुपये, सहावीत ७हजार रुपये, अकरावीत ८ हजार रुपये लाभार्थी मुलीचे वय १८ वर्ष पूर्ण झाल्यानंतर तिला ७५ हजार रुपये याप्रमाणे एकूण रुपये १,०१,०००/- एवढी रक्कम देण्यात येईल.
आवश्यक कागदपत्रे:
- लाभार्थीचा जन्माचा दाखला
- कुटुंब प्रमुखांचा उत्पन्नाचा दाखला (वार्षिक उत्पन्न १ लाखपेक्षा जास्त नसावे.) याबाबत तहसिलदार / सक्षम अधिकारी यांचा दाखला आवश्यक राहील.
- लाभार्थीचे आधार कार्ड (प्रथम लाभावेळी ही अट शिथील राहील)
- पालकाचे आधार कार्ड
- बँकेच्या पासबुकच्या पहिल्या पानाची छायांकित प्रत
- रेशनकार्ड (पिवळे अथवा केशरी रेशन कार्ड साक्षांकित प्रत)
- मतदान ओळखपत्र (शेवटच्या लाभाकरिता १८ वर्ष पूर्ण झाल्यांनतर मुलीचे मतदार यादीत नाव असल्याचा दाखला)
- संबधित टप्प्यावरील लाभाकरिता शिक्षण घेत असल्याबाबतचा संबंधित शाळेचा दाखला (बोनाफाइड)
- कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रिया प्रमाणपत्र (“अ” येथील अटी शर्तीमधील क्रमांक २ येथील अटीनुसार)
- अंतिम लाभाकरिता मुलीचा विवाह झालेला नसणे आवश्यक राहील, (अविवाहीत असल्याबाबत लाभार्थीचे स्वयं घोषणापत्र).
लाभार्थी:
लाभार्थी मुलीचे वय १८ वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर, तिला ७५००० रुपये, एकूण १,०१,०००/- रुपये दिले जातील.
फायदे:
पिवळ्या आणि केशरी रेशनकार्ड धारक कुटुंबांमध्ये, मुलीच्या जन्मानंतर ५ हजार रुपये, पहिलीच्या वर्गात ६००० रुपये, सहावीच्या वर्गात ७००० रुपये, अकरावीच्या वर्गात ८००० रुपये.
अर्ज कसा करावा
लेक लाडकी योजनेअंतर्गत बाळंतकिट योजना 2024-25 मध्ये अंगणवाडी सेविकेच्या माध्यमातून लागू केली जात आहे. पात्रता पडताळणी केल्यानंतर, लाभार्थ्यांचा अर्ज सक्षम अधिकारी यांच्याकडे सादर करावा. अर्ज करण्यासाठी संबंधित अंगणवाडी सेविकेची मदत घेऊन प्रक्रिया पूर्ण करा.